نحوه واکسن زدن به طیور یکی دیگر از مقالات و مطالبی می‌باشد، که ما در رابطه با پرندگان به تهیه و ارائه آن می‌پردازیم. پرندگان یا همان طیور که به انواع مرغ و خروس زنده نیز گفته می‌شوند، در فصل‌های مختلف نیازمند واکسیناسیون هستند تا از شر انواع بیماری‌های مختلف در امان باشند. در این بین واکسن زدن به پرندگان کار بسیار سختی نیست و شما می‌توانید با در نظر داشتن چند نکته بدون دردسر به زدن واکسن به انواع پرنده بپردازید.
آنچه می خوانید
واکسیناسیون انواع طیور
انواع طیور مانند مرغ‌ها در بازه‌های زمانی متفاوت از سال در معرض انواع بیماری‌های خطرناک قرار دارند. به همین خاطر شما باید در زمان مناسب و به موقع به واکسیناسیون آنها بپردازید تا از تلف شدن مرغ و طیور خود جلوگیری کنید. در این بین اکثر دامداران در کنار پرورش انواع دام مقداری طیور را نیز مانند مرغ نگه می‌دارند. به این خاطر ما در این مطلب نحوه صحیح واکسن زدن به مرغ را نیز آموزش می‌دهیم، تا شما عزیزان بتوانید بیشتر با این کار آشنا شوید و از تلف شدن مرغ‌های خود جلوگیری کنید.
در این بین روش‌های مختلفی برای تزریق واکسن به انواع طیور وجود دارد، که در ادامه به صورت تخصصی به تحلیل این موضوع خواهیم پرداخت. همچنین شما باید قبل از واکسینه کردن طیور خود به نکاتی همچون تاریخ انقضاء، ضدعفونی کردن سرنگ، لوازم تزریقات و نحوه استریل کردن واکسن توجه داشته باشید. تا بدون هیچ مشکلی بتوانید به راحتی عمل واکسیناسیون را انجام دهید.
نکات مهم در واکسن زدن به مرغ
در واکسن زدن به انواع طیور شما باید نکات بسیار مختلفی را در نظر داشته باشید، تا بتوانید واکسیناسیون مرغ‌ها را به بهترین نحو ممکن انجام دهید. به این دلیل ما در ادامه نکات مهم واکسن زدن را مورد بررسی قرار خواهیم داد، تا شما دامداران بیشتر با این کار آشنا شوید.
- واکسن مخصوص باید دور از تابش مستقیم آفتاب و در دمای 8 الی 12 درجه سانتیگراد نگهداری شود. همچنین شما باید در یک محیط سرد واکسن را به محل تزریق منتقل کنید.
- قبل از کار واکسن باید تاریخ تولید و انقضاء آن را به دقت مورد بررسی قرار دهید.
- در این بین مرغ‌ها و جوجه‌های کوچک و ضعیف نباید واکسیناسیون شوند، زیرا با این کار مرغ خیلی زود تلف خواهد شد.
- شما باید عمل استریل کردن را موقع واکسن زدن انجام دهید، تا میکروب و ویروس به بدن پرنده منتقل نشود.
- از ترساندن و ایجاد استرس برای طیور خودداری کنید.
- تغذیه بد، ایجاد سر و صدا زیاد، گرما و … از مواردی است که باعث ایجاد استرس در مرغ‌ها خواهد شد.
- شما باید بعد از واکسیناسیون پرندگان ظروف و شیشه‌های واکسن را بسوزانید و یا ضد عفونی کنید، زیرا با این کار از شیوع بیماری در مرغداری جلوگیری خواهید کرد.
- از آب ضدعفونی شده و کلردار برای واکسن خوراکی یا اسپری استفاده شود.
- برای تزریق راحت‌تر واکسن، شما باید آن را به مدت 2 ساعت در دمای محل تزریق قرار دهید. تا با روان شدن آن بتوانید به راحتی واکسن را تزریق کنید.
- هیچ وقت قبل از عمل واکسیناسیون تکان دادن آن را فراموش نکنید.
- حتما شما باید لوازم تزریقات خود را مانند سرنگ، دستگاه اسپری و ظرف حمل واکسن ضدعفونی را تمیز کنید.
- شما باید به مدت 2 ساعت قبل از واکسن زدن به طیور آب ندهید و آنها را تشنه نگه دارید.
- بعد از حل کردن واکسن در محلول مخصوص باید به مدت 2 تا 3 ساعت تمام محلول را در تمام مرغ‌ها تزریق کنید. زیرا بعد از رقیق شدن واکسن خاصیت آن کم کم از بین خواهد رفت.
- برای ماندگاری بیشتر واکسن شما می‌توانید، به آن شیر خشک یا شیر بدون چربی اضافه کنید.
- بعد از واکسیناسیون تمام مرغ‌ها، شما باید به مدت 2 روز آنتی بیوتیک به آنها بدهید. و همچنین باید دمای محیط نگهداری آنها را دو تا سه درجه افزایش دهید.
- بهترین روش واکسیناسیون انواع طیور تزریقی، چشمی، اسپری و خوراکی می‌باشد. که در این روش‌ها واکسن بسیار عالی روی بدن پرندگان جواب خواهد داد.
- هنگام واکسن زدن به پرندگان به روش آشامیدنی حتما باید قبل این کار آبخوری‌ها را ضدعفونی کنید.
انواع واکسن برای واکسیناسیون کردن پرندگان
در حال حاضر دو نوع واکسن برای جلوگیری از بیمار شدن انواع طیور وجود دارد، که دامداران با استفاده از روش‌های مختلف به تزریق آن به مرغ‌ها خواهند پرداخت. واکسن تخفیف عادت شده و واکسنهای غیر فعال برای واکسیناسیون طیور صنعتی داریم که بر اساس نیاز مرغداری‌ها از این واکسن‌ها استفاده می‌کنند.
روش‌های مختلف واکسن زدن به پرندگان
امروزه همچون واکسیناسیون گوسفند زنده، روش‌های مختلفی برای واکسیناسیون انواع مرغ و پرنده وجود دارد. که هر کدام از این روش‌ها دارای ویژگی‌های خاصی هستند که دامداران بر اساس آنها هر کدام از این روش‌ها را انتخاب می‌کنند. البته در ادامه ما به صورت اختصاصی هر کدام از این روش‌ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد تا شما بیشتر با این روش‌ها آشنا شوید.
- روش آشامیدنی
- قطره چشمی
- تزریق زیر جلد یا داخل
- اسپری یا آئروسل
- تلقیح در نسوج بالا
واکسن زدن به مرغ‌ها با روش آشامیدنی ( oral )
یکی از راحت‌ترین، اقتصادی‌ترین و ساده‌ترین روش‌های واکسیناسیون انواع طیور روش آشامیدنی می‌باشد. که شما از این طریق می‌توانید واکسنهای زنده مانند گامبورو و آنسفالومیلیت را به مرغان خود بدهید. البته باید در روش آشامیدنی شما به این نکته نیز توجه داشته باشید، که احتمال خطا و همچنین نخوردن واکسن توسط طیور و پرندگان بسیار بالا می‌باشد.
نکاتی که هنگام واکسن زدن در این روش باید به آن توجه داشت
- شما در این روش بنا به شرایط آب و هوایی و همچنین سن طیور، به مدت یک الی دو ساعت آب را قطع می‌کنید. تا طیور تشنه شوند و در حین واکسیناسیون به خوبی تمام محلول را مصرف کنند.
- آب مورد استفاده برای واکسیناسیون نباید حاوی مواد ضد عفونی کننده، کلر و انواع دارو باشد.
- آب مورد استفاده برای هر 1000 دوز واکسن بنا بر سن و شرایط بدنی پرنده می‌تواند بین 15 الی 50 لیتر آب باشد.
- برای حفاظت از ویروس‌های واکسن و همچنین رفع بقایای مواد پاک کننده و یون‌های فلزات سنگین، ما باید 1 الی 3 درصد شیر خشک غیر چرب را نیم ساعت قبل از ساخت واکسن در آب آن مخلوط کنید.
- شما باید تمامی مسیر آبخوری مرغداری را شست و شو دید تا از این طریق آلودگی‌های موجود را از بین ببرید.
- همچنین باید در زمان مناسب و برای جلوگیری از خراب شدن واکسن آن را مصرف کنید.
واکسن زدن به پرندگان از طریق قطره چشمی ( eye drop )
یک نوع دیگر از واکسیناسیون انواع طیور روش قطره چشمی می‌باشد. که در این روش واکسنهای زنده و فعالی همچون نیوکاسل، برونشیت و لارنگوتراکئیت برای پیشگیری از بیماری و درمان به پرنده داده می‌شود. در این روش هر 1000 دوز از واکسن را در حدود 22 الی 28 میلی لیتر آب مخلوط کرده، و از طریق قطره چکان به طیور داده می‌شود.( یعنی به چشم آنها ریخته می‌شود )
روش واکسیناسیون مرغ از طریق اسپری یا آئروسل
اسپری کردن واکسن یکی از راه و روش‌های شایع واکسیناسیون در بین مرغداری‌ها می‌باشد. در این روش جوجه‌های یک الی سه روزه و همچنین طیور پیر و مسن که درصد مرگ و میر آنها بسیار بالا می‌باشد واکسیناسیون می‌شوند. در این روش نیز اغلب از واکسنهای زنده و فعال برای از بین بردن انواع بیماری‌ها استفاده می‌شود.
نکاتی که شما باید در این روش واکسن زدن به آنها توجه کنید:
- در فصول گرم مانند بهار و تابستان باید در صبح و شب که هوا خنک می‌باشد عمل واکسن زدن مرغ انجام شود.
- مخزن نگهداری و اسپری واکسن باید از جنس پلاستیک باشد.
- تجهیزات و لوازم استفاده شده برای واکسیناسیون اسپری باید مختص این کار باشد، و در دیگر کارها از این تجهیزات استفاده نشود. زیرا با این کار شما از تکثیر بیماری و پخش آن جلوگیری می‌کنید.
- در هنگام اسپری کردن واکسن شما باید تمامی پنجره‌ها، هیترها و هواکش‌ها را خاموش کنید تا واکسن از این طریق از محل واکسن زدن خارج نشود. همچنین نور محیط باید بسیار کم باشد.
- میزان آب برای هر 1000 دوز واکسن به سن و مقاومت طیور بستگی دارد. ولی اغلب برای 1000 جوجه یک روزه 300 الی 500 لیتر آب در نظر گرفته می‌شود. و برای طیور مسن و پیر حدود 500 لیتر آب می‌باشد.
- در این روش اغلب از واکسن برونشیت H120 در داخل کارتن جوجه‌های یک روزه استفاده می‌شود.
- در این روش اسپری کردن از ارتفاع 20 الی 30 سانتی‌متر انجام می‌شود و حدود 10 دقیقه اسپری داخل محل واکسن مرغ‌ها باقی می‌ماند.
- در این روش به صورت یکنواخت و یک دست تمامی واکسن در محیط نگهداری طیور پخش خواهد شد.
روش واکسن زدن تزریقی به طیور و پرندگان
یکی از روش‌های مرسوم برای واکسن زدن به مرغ‌ها و انواع طیور که از آن استفاده می‌شود، واکسیناسیون تزریقی می‌باشد. در این روش اغلب واکسنهای کشته و روغنی و همچنین واکسنهای زنده و فعال مانند مارک و رئو ویروس استفاده می‌شود.
نکات مهم برای این نوع واکسیناسیون:
- در این روش تزریق اغلب به صورت عضلانی یعنی سینه و ران و همچنین به صورت زیر جلدی یعنی گردنی انجام می‌شود.
- این نوع واکسن‌ها اغلب در بطری‌های 500 و 1000 دوزی موجود می‌باشند. که شما با استفاده از سرنگ‌های خودکار می‌توانید در زمان مشخصی تعداد زیادی از پرندگان را واکسیناسیون کنید.
- در این روش اغلب از سرنگ‌های 18 و 19 که مناسب هستند استفاده می‌شود.
- شما بعد از 500 الی 1000 مرغی که واکسن کردید، باید سر آمپول یا همان سرنگ را تعویض کنید.
- همچنین طول و اندازه سرنگ بر اساس جثه و اندازه پرندگان متغیر بین 6 الی 12 میلی متر می‌باشد.
روش واکسن زدن تلقیح نسوج
از روش تلقیح نسوج اغلب برای پیشگیری و درمان بیماری‌های خطرناک و واگیر دار استفاده می‌شود. در این روش اغلب برای درمان بیماری آبله و واکسنهای دیگری همچون آنسفالومیلیت، پاستورلوز و … استفاده می‌شود. در این روش سوزن‌ها دارای دو تیغه و لبه مجزا هستند، که هر کدام از آنها دارای شیار می‌باشند و باعث می‌شوند که تلقیح در دو نقطه به صورت همزمان انجام شود.
نکات مهم در واکسن زن به روش تلقیح نسوج
- در این روش برای رقیق کردن 1000 دوز از واکسن شما نیازمند 11 میلی لیتر آب و 1 میلی لیتر گلیسیرین می‌باشید.
- سوزن‌های سرنگ باید به اندازه کافی در محلول فرو رود تا شیارهای آن از محلول پر شود، و به بدن پرنده و طیور کامل منتقل شود.
بسیاری از افرادی که به پرورش طیور و مرغ می‌پردازند با نحوه واکسن زدن مرغ و پرندگان مشکل دارند. به این دلیل در این مطلب به صورت کاملا اختصاصی به بررسی نحوه صحیح واکسیناسیون طیور پرداختیم، تا از این طریق بتوانیم اطلاعات دقیقی را در اختیار شما قرار دهیم و شما با واکسن زدن و روش‌های مختلف آن آشنا شوید.
