گوسفند نژاد زل یکی از انواع گوسفند ایرانی می باشد که در مواردی دارای تفاوت های متعددی با سایر نژاد ها می باشد. بارز ترین تفاوتی که این دام را با سایر انواع گوسفندان ایرانی متمایز می کند این است که فاقد دنبه می باشد. گوسفند زنده از نژاد زل یکی از بهترین گوسفندانی می باشد که می تواند بازدهی فوق العاده ای برای دامدار داشته باشد. از این رو در مناطق مختلفی از کشور، از این نژاد نگهداری می شود که در ادامه به بررسی دقیق این موارد و ارائه اطلاعات بیشتر خدمت شما عزیزان می پردازیم.
گوسفند زل
گوسفندان زل در دسته دام گوشتی قرار می گیرند که با داشتن ژنوتیپ منحصر بفرد و متفاوت با سایر گوسفندان، نوعی بین گوسفندان اهلی و وحشی تلقی می شوند. این نژاد با جمعیت زیاد در مناطق مختلفی از ایران نگهداری می شوند و از سوددهی آنها در زمینه های مختلف استفاده می شود. با توجه به اینکه در این نژاد پشم و گوشت از کیفیت بالایی برخوردار نیست و همچنین میزان تولید شیر نیز به حدی زیاد نیست که در دسته گوسفندان شیری قرار بگیرد، بنابراین هدف از پرورش این نژاد استفاده از گوشت و بره زایی می باشد.
دست و پای بلند در کنار اندام سبک و مقاومت بالا در برابر شرایط محیطی و … سبب شده است تا این دام، شرایط مناسب برای زیست رد مناطق کوهستانی و کوهپایه ها را داشته باشد و بدون هیچ گونه مشکلی در مناطق سردسیر نیز نگهداری شود. مقاومت این نژاد در برابر انواع بیماری های انگلی و … بسیار بالا می باشد و از این جهت مورد توجه دامداران است. این گوسفندان از نظر فیزیکی شباهت زیادی به گوسفندان وحشی دارند بنابراین در مناطق صعب العبور و کوهستانی بدون هیچ مشکلی می توانند عبور و مرور کنند.
خصوصیات ظاهری
رنگ دام زنده زل به صورت های مختلف همچون سفید با تنوع شکری، نخودی و گاهی حنایی دیده می شود. هم چنین رنگ هایی نظیر قهوه ای روشن تا قهوه ای تیره و سیاه نخودی و شکری نیز از این نژاد وجود دارد. جمعیت این نژاد در سطح کشور و مناطق مختلف را می توان در حدود 2 میلیون راس دانست که بیشتر جمعیت آن در مناطق جنگلی و کوهستانی مازندران متمرکز شده است.
در این نژاد دنبه وجود ندارد بلکه یک زائده دمی باریک به طول 10 الی 15 سانتی متر وجود دارد که متشکل از 7 مهره می باشد. بدون دنبه ذخایر چربی در بین بافت های گوشتی ذخیره می شوند. میش در این نژاد فاقد شاخ است و قوچ ها دارای شاخ قوی و محکمی هستند. دست و پای کشیده و بدون پشم با استحکام بالا به طول 40 الی 50 سانتی متر امکان راهپیمایی طولانی مدت در مناطق صعب العبور را به این گوسفند می دهد. گوش در گوسفندان زل کوچک است و معمولا فاقد لاله گوش می باشد.
وزن گوسفند زل
با توجه به اینکه گوسفندان نژاد زل در دسته گوشتی هستند اما باید به این نکته اشاره کرد که متوسط وزن گوسفند زنده از نژاد زل که گوسفندی گوشتی می باشد در مقابل نژاد هایی همچون گوسفند افشاری از دسته گوشتی کمی پایین تر است. به طوری که وزن بره نر زل در هنگام تولد 2/8 الی 3 کیلوگرم و وزن بره ماده 2/5 الی 2/7 می باشد. وزن جنس نر در پایان دوره شیرخوارگی 13 الی 18 کیلوگرم و وزن ماده نیز در همین دوره 10 الی 12 کیلوگرم است. وزن نوع نر در 6 ماهگی 22 الی 25 کیلوگرم و وزن جنس ماده 19 الی 22 کیلوگرم است. وزن یک سالگی گوسفند نر زل بین 35 الی 42 کیلوگرم و وزن گوسفند ماده زل 30 الی 37 کیلوگرم است.
خصوصیات تولیدی
طول دوره شیردهی در این نژاد حدود 4 ماه است و در این بازه زمانی در صورت مساعد بودن شرایط این نژاد می تواند در این مدت 60 الی 65 لیتر شیر تولید کند. متوسط میزان تولید پشم در سال حدود 1.5 الی 2 کیلوگرم می باشد. طول دوره آبستنی حدود 5 ماه و یا کمی بیشتر است. درصد باروری در این نژاد 75 الی 80 درصد و درصد بره زایی نیز در حدود 70 درصد می باشد. درصد دو قلوزایی نیز در گوسفند نژاد زل در حدود 15 الی 20 درصد است و از این جهت می توان گفت در بین بهترین گوسفندان چند قلوزا در ایران می باشد.
اطلاعات اشتباه در مورد بره زل داده اید بره های زل من سه ماهه الان نر بره ۳۲ کیلو و ماده های من ۲۸ کیلو است
درود بر شما همکار گرامی
مقاله توسط نویسندگان سایت نوشته شده است و این اطلاعات بر اساس میانگین کلی بر اساس مناطق مختلف در نظر گرفته شده است.
از شما بابت ارائه اطلاعات مفید در رابطه با بره نژاد زل خود ممنون هستیم.
این مورد بررسی مجدد شده و در صورت وجود مشکل حتما اصلاح خواهد شد.